onderhoud met visie en gerichte snoei.

fruitbomen_Broché_02appelbomen_Broché_l
snoei_appelboom
appelboom8na_de_snoei

erfbeplanting rond hedendaag melkveebedrijf in historisch kader

Project erfbeplanting te Zwijnaarde

Deze opdracht voorziet in een verantwoorde erfbeplanting rond een hedendaags computergestuurd melkveebedrijf.

In overleg met de boer en zijn buren is er gekozen voor een historisch verantwoorde erfbeplanting die zonnepanelen van de buren niet zal beschaduwen. Deze boer en zijn gezin werken actief mee aan publieke activiteiten zoals de dag van de landbouw, fietstochten en educatieve schoolbezoeken. Er is bewust gekozen voor een aanplant van oude appelrassen die het goed doen op magere zandgrond.  Daarenboven is er speciaal gezocht naar bomen die afgeënt zijn op een geschikte onderstam voor zandgrond. Dit laatste is heel belangrijk om ervoor te zorgen dat de boom goed inwortelt en niet gevoelig wordt voor stamrot of vruchtboomkanker. Daar meer dan 95% van de commercieel verhandelde hoogstambomen op een ongeschikte onderstam zijn geënt is het doorgedreven zoeken naar geschikte bomen heel belangrijk.

Deze appelbomen zullen elkaar bestuiven en zijn ideaal om een smaakvol, aromatisch en biologisch appelsap van te laten persen dat duidelijk in smaakpallet verschilt van appelsappen geperst van commerciële rassen. Dit sap kan geschonken kan worden aan bezoekers.

Rond de nieuwe stal wordt gewerkt met hakhout van onder andere knoteiken en hazelaar.

De grasbermen onder de fruitbomen worden beplant met geschikte historisch verantwoorde stinzenbollen. Deze zullende inkom kleur geven van februari tot half mei. De pollen en de nectar van deze bloemen zal een welkome extra zijn voor bijen en kleine insecten.

Voorgeschiedenis

Vanuit de provinciale overheid waren hier hoogstammige eiken geadviseerd om de toegangsweg tot de hoeve, de nieuwe melkveestal en betonplaat voor kuilvoeders beter in het landschap te integreren.
Bij dit kortzichtig advies heeft men helemaal geen rekening gehouden dat zich langs de straatzijde woningen situeerden met zonnepanelen.
Door de bewoners was er reeds terecht bezwaar aangetekend.

Onderzoek wijst uit de optie van hoogstammige eiken niet allen praktisch op middellange termijn heel wat juridische problemen zal geven, maar ook historisch niet viel te motiveren in dit historisch waardevol agrarisch landschap in de Gentse stadsrand. Indien u ook denk aan erfbeplanting en dit doordacht en overleg met uw omgeving wenst te doen met respect voor uw omgeving, contacteer Stefan Vidts (klik hier)

Restauratie romantische stadstuin uit 1890

Tussen 1889 en 1900 laat rentenier Théophile Godtschalck een veranda met aansluitend een wintertuin en een totaal nieuwe tuin in pittoreske stijl aanleggen.
Deze tuin valt op door het rijkelijk gebruik van rustiek cement, ook wel ‘faux rocaille’ genoemd. In Vlaanderen is dit vooral gekend van de Lourdes grotten, waar het meestal vrij grof werd toegepast. Hier is het rustiek cement bijzonder verfijnd toegepast: het rotswerk van de grot met brug en de wintertuin roepen op een zeer verfijnde wijze de illusie van een bergen en onpeilbare vochtige grotten op.
Het model van de tuin is typisch voor de 19de eeuw en de vroege 20ste eeuw: een koer gevolgd door een tuin met circulair pad, een rondgang die gebufferd zit in een heester en bomenrand. De achterzijde van het open centrale deel is verhoogd, in regel met een talud beplant met wintergroene beplanting. Te Wervik is dit podium uitgewerkt tot een rustieke brug en grotconstructie. Beide lopen zeer mooi in elkaar over.
In plaats van een klassiek  octogonaal theepaviljoen zijn hier de voormalige paardenstallen omgevormd tot een unieke wintertuin waarbij de wanden bekleed zijn met rocaillewerk. Dit rotswerk vormt pochetten waarin varens en andere schaduwplanten konden groeien. Drie spiegels zorgen voor een oneindige reflectie en drie naar buiten toe open zwaaiende dubbele deuren met art nouveau glas zorgen ervoor dat er tijdens de zomer volop interactie is met de tuin.

In de loop der jaren was de vorm van de tuin ongewijzigd gebleven, maar hadden de opeenvolgende eigenaars nieuwe planten toegevoegd waardoor alles was toegegroeid en het spel tussen open en gesloten volumes was verloren gegaan. Het rotswerk in de wintertuin was licht beschadigd doordat een vorige eigenaar een radiologie kabinet had ingebouwd en het rotswerk van de follies in de tuin was door erosie en de tuin verweerd. Ook moesten enkele planten met sentimentele waarde van de huidige eigenares passend ingebracht worden binnen de grenzen van deze tuin.

Botanische tuin te Kinshasa, Kongo RDC

Omschrijving

Het koloniale park De Boeck in Kinshasa is tijdens de jaren 80 van de 20ste eeuw omgevormd tot botanische tuin. In de loop der jaren en door de onstabiliteit van de opeenvolgende regimes was het geheel verwaterd tot een verwaarloosde tuin waar zonder visie en zonder beheerplan beton voor parkings was gegoten. De nog open ruimte was in de loop der jaren volledig ingepalmd door lukraak geplante vruchtbomen die amper verzorgd werden. Onder impuls van een lokale NGO, ‘Les Amis de la Nature’ werd de verwaarlozing van dit schaarse publieke  groen in de hoofdstad aangeklaagd waarna Europese hulp werd toegezegd om in samenspraak een visieplan en beheerstructuur uit te werken. Ik werd ingeschakeld als ontwerper en kunsthistoricus vanuit de Nationale plantentuin van België om in samenspraak met de lokale overheden en verenigingen tot een visieplan te komen.
Anno 2008 was het geheel verwaterd tot een chaos zonder visie waar een veelheid aan prikkels synthese misten.

Project

Een beheerplan kan men uitschrijven in een uitgebreid verslag. Dat is zeer werkbaar in een Europese context, maar om binnen een Afrikaanse context vlot te werken gaat het efficiënter via voorstellingsplannen waar de klemtoon ligt op de zeer visuele schetsen en voorstellingen. Om de verschillende meningen, uitgangspunten en uitdagingen rond dit uniek groengebied in deze Afrikaanse miljoenenstad samen te brengen, is geopteerd voor een aantal plannen die de gebreken, de kwaliteiten en de doelstellingen van dit project concretiseren.

Naast het uitwerken van een beheervisie is er een vegetatie onderzoek uitgevoerd waarbij de planten gedetermineerd zijn. Daarnaast is er onderzocht hoe men tot didactische vegetatiegemeenschappen kon komen om zo het inhoudelijk programma van deze botanische tuin opnieuw op de kaart te zetten.

Kasteel Van Groot-Bijgaarden

Opmaak van een bouwhistorische studie in het kader van de restauratie van de daken van het kasteel en het poortgebouw.

Project

Site met walgracht en drie hoofdgebouwen op het kasteeleiland: de donjon, het poortgebouw en het hoofdgebouw. De wortels van de donjon gaan terug tot de 11de eeuw.

Tijdens de eerste helft van de 20ste eeuw is deze site gerestaureerd en getransformeerd door de heer R. Pelgrims de Bigard.

Deze studie analyseert en onderzoekt de drie hoofdgebouwen aan de hand van bouwhistorische sporen, oude afbeeldingen en historische kaarten.

Oranjebomen Freyr, meer dan 350 jaar oud

Probleem

De oudste bomen in Freyr zijn meer dan 3 eeuwen oud. Het is op Europees vlak een uniek en bijzonder waardevol patrimonium. In 2009 werd men in Freyr geconfronteerd met een plotse bladval en sterk vergelen van de bladeren.
Gevaar voor afsterven van bomen door indrogen van jong schot en hier en daar afstervende takken. Reeds als kind heb ik een fascinatie voor oranjebomen. Tijdens mijn stage tuin- en landschapsarchitectuur in Antibes, Zuid-Frankrijk verdiepte ik mij in de lokale kwekerij van het bedrijf in de gevoeligheden van citrussen. Daarnaast bezocht ik de belangrijkste citruscollecties langsheen de Franse Rivièra. Al deze kennis nam ik, samen met een kleine collectie citrussen mee terug naar België waar ik mij verder verdiepte in het op punt stellen van een ecologisch kweken en onderhouden van deze planten zodat we niet enkel kunnen genieten van de bedwelmende geur van de bloemen maar ook de vruchten kunnen gebruiken in confituren, chutneys, gebak … zoals dit ook historisch gebeurde.
Ook te Freyr zijn we overgestapt naar een biologische teelt. De belangrijkste wijzigingen waren het aanpakken van de snoei, het schematiseren en bijsturen van de bemesting alsook het bijsturen en op punt zetten van het grondmengsel. Indien u zelf verwonderd wilt worden of bedwelmd door de bloesemgeur van 350 jaar oude appelsienbomen bezoek dan zelf de tuinen en het kasteel bij één van de mooiste te bezichtigen kastelen van België.
Adembenemende tuinen in een nauwe Maasvallei omsloten door steile rotsen begroeid met een oneindige variatie aan groen.
Meer informatie over deze unieke parel vindt u op kasteel van Freyr.

02-Freyr     freyer2     web_Freyr_0045

Werkplan

  • Analyse van de tot dan toe gehanteerde werkwijze, evaluatie en bijsturen snoei en onderhoud
  • Opstellen van werkschema en draaiboek voor wekelijkse verzorging
  • Determinatie van ziekten en behandelingsanalyse: anno 2013 is de behandeling volledig ecologisch.
  • Uitwerken van rechtlijnen bij de snoei van de bomen.
  • Om de 4 tot 5 jaar worden de bomen verkuipt met aangepast grondmengsel zodat zouten zich niet kunnen vast zetten op de wortels.

Er wordt gestreefd naar een ecologisch onderhoud en het voeden van de bomen met natuurlijke elementen.

Resultaat

Vandaag zijn de bomen opnieuw fris groen. Ze maken gezond nieuw schot en de ziekten en plagen als gevolg van de verzwakking zijn onder controle.
Freyr is een een unieke historische locatie met een bijzondere collectie kuipplanten. In de nabije toekomst zullen van de oudste bomen nieuwe bomen geënt worden zodat het genetisch materiaal van de bomen behouden blijft.